Thiết bị đo cơ khí

THIẾT BỊ ĐO CƠ KHÍ LÀ GÌ?

Thiết bị đo cơ khí là các dụng cụ dùng để phục vụ cho quá trình đo đạc, kiểm tra các thông số chế tạo, qua đó nhằm đảm bảo được độ tin cậy, an toàn khi sử dụng của các chi tiết hay máy móc cơ khí.

Những thông số cần kiểm tra như đo kích thước, độ dày, độ sâu, độ cao, khe hở… Tùy theo các loại máy móc và chi tiết cơ khí sẽ được ứng dụng ở các môi trường khác nhau, đòi hỏi các thiết bị đo chuyên dùng có được tính chính xác khác nhau để đảm bảo được độ an toàn, chắc chắn khi máy móc cơ khí hoạt động.

Các thiết bị đo cơ khí cơ bản bao gồm thước kẹp, thước đo độ sâu, độ cao, thước panme, thước đo góc nghiêng, đồng hồ so,… Các loại thiết bị nêu trên có loại chỉ dùng cơ khí để đo, còn có loại dạng điện tử cho ra độ chính xác và độ phân giải cao hơn.

MỘT SỐ LOẠI THIẾT BỊ ĐO CƠ KHÍ PHỔ BIẾN

Như đã nêu trên, thiết bị đo cơ khí có nhiều loại khác nhau để phục vụ cho các nhu cầu sử dụng khác nhau, dưới đây là một số loại phổ biến mà METROTECH muốn giới thiệu đến quý khách hàng:

1. Thước cặp

Thước cặp là loại thước có thể đo được nhiều kích thước dài như: chiều dài, rộng, cao, chiều sâu và đường kính. Thước cặp thông thường sẽ có thước cặp du xích và thước cặp đồng hồ.

– Thước cặp du xích 1/10 thường được sử dụng để kiểm tra những kích thước chính xác thấp, thước cặp 120 và 150 thường dùng kiểm tra các kích thước có độ tương đối chính xác.

– Thước cặp đồng hồ là loại thước cặp hiện số có giá trị vạch chia lên đến 0.01 mm dùng để đo những kích thước cần có độ chính xác cao.

Đối với thước cặp có du xích, các kết quả đo được đọc nhờ các vạch có trên thước chính và trên du xích. Nguyên lý đọc du xích của thước cặp như sau:

Khoảng cách giữa hai vạch có trên thước chính là a = 1mm, cứ n khoảng trên du xích thì sẽ bằng (n -1) khoảng trên thước chính. Nếu gọi khoảng cách ở giữa hai vạch trên du xích là b thì:

a(n – 1) = b x n => a – b = a/n

Tỷ số a/n là giá trị của mỗi vạch có trên du xích hay gọi là giá trị của thước đo, thường được ghi trên du xích.

Thước cặp 1/10, là du xích chia n = 10 và giá trị của thước là 0.1 mm.

Thước cặp 1/20, du xích chia n = 20 và giá trị của thước là 0,05 mm.

Thước cặp 1/50, du xích chia n = 50 và giá trị của thước là 0,02 mm.

Du xích của ba loại thước cặp 1/10, 1/20 và 1/50, có kích thước đo được xác định theo biểu thức:

L = m +k(a/n)

Trong đó:

• L: kích thước đo.
• m: số vạch của thước chính nằm phía bên trái vạch “0” của du xích.
• k: nơi vạch của du xích trùng với vạch của thước chính.
• a/n: giá trị của thước

Đối với loại thước cặp có đồng hồ thì chỉ sử dụng một đồng hồ có khắc vạch thay cho du xích. Đối với thước cặp điện tử thì bên trên khung trượt của thước sẽ có bộ phận hiển thị số cho phép người dùng đọc kết quả đo một cách dễ dàng .

2. Thước đo chiều sâu, thước đo chiều cao

Thước đo chiều sâu và thước đo chiều cao là 2 loại thước đo có du xích, nên về mặt cấu tạo cơ bản sẽ giống thước cặp, chỉ khác là loại thước này không có mỏ đo cố định.

Mỏ động của thước đo sâu là một thanh ngang, còn với thước đo chiều cao thì mỏ động có thể lắp được mũi đo hay mũi vật dấu và thước chính được lắp cố định trên một đế gang

Cách sử dụng thước đo chiều sâu và thước đo chiều cao cũng tương tự như dùng thước cặp. Các loại thước đo chiều cao hiện số cho phép người dùng đọc đến giá trị 0.01mm.

3. Panme đo ngoài

Panme đo ngoài là thiết bị đo cơ khí dùng để đo các kích thước như chiều dài, rộng, độ dày và đường kính ngoài của chi tiết.

Trên thước chính của Panme có khắc một vạch 1 mm và vạch 0.5 mm. Trên mặt côn của thước động sẽ có 50 vạch tương ứng với 50 khoảng bằng nhau. Giá trị của mỗi vạch trên thước động là 0.01 mm. Vì vậy khi tiến hành quay thước động đi một vạch thì đầu đo động sẽ tiến thêm một đoạn 0.01 mm.

Dựa vào mép của thước động người dùng có thể đọc được trị số mm và 1/2 mm trên thước chính. Dựa vào vạch chuẩn có trên thước chính và vạch chia trên thước động trùng với vạch chuẩn ta đọc được số phần trăm mm.

Ví dụ, mép tang quay phía bên phải vạch 7.5 mm, vạch 15 trên tang quay sẽ trùng với vạch chuẩn, nên kết quả đo ra được là  7,5+15 x 0.01 = 7,65 mm.

Người ta còn chế tạo Panme có thêm phần thước phụ các vạch nằm ngang trên ống bao thước chính được dùng để đọc trị số phần ngàn mm. Đọc kết quả phần nguyên và phần thập phân đến hàng chục mm như các Panme thông thường. Trên tang quay sẽ tìm được một vạch bất kỳ và trùng với một vạch nằm ngang trên ống bao. Từ đó có thể đọc được giá trị phần ngàn mm.

4. Panme đo trong

Panme đo trong dùng để đo kích thước của đường kính lỗ, chiều rộng rãnh từ 50 mm trở lên. Để mở rộng phạm vi đo, mỗi panme đều kèm theo những trục nối có các độ dài khác nhau.

Cách đọc trị số Panme đo trong cũng tương tự như Panme đo ngoài. Nhưng cần chú ý, khi Panme có lắp thêm một trục nối thì kết quả đo bằng trị số đọc trên Panme sẽ cộng thêm chiều dài của trục nối.

5. Panme đo lỗ

Panme đo lỗ là thiết bị đo dùng để đo chiều sâu của rãnh, lỗ của bậc hoặc bậc thang. Cấu tạo của Panme đo sâu cơ bản cũng giống với Panme đo ngoài. Chỉ khác thân chính thay bằng thân ngang có mặt đáy dùng để đo.

6. Đồng hồ so

Đồng hồ so là thiết bị đo cơ khí được sử dụng nhiều trong việc kiểm tra độ sai lệch hình dạng hình học của các chi tiết gia công như độ côn, độ cong và độ ô van,… đồng thời có thể kiểm tra vị trí tương đối giữa các chi tiết được lắp ghép với nhau hoặc giữa các mặt trên các chi tiết như độ song song, độ vuông góc, độ không đồng trục và độ đảo,…

Đồng hồ so còn được sử dụng trong quá trình kiểm tra hàng loạt kích thước của chi tiết bằng phương pháp so sánh.

Đồng hồ so kiểu trụ trượt là loại đồng hồ so phổ biến nhất. Mặt lớn của đồng hồ chia ra làm 100 vạch, thường giá trị một vạch sẽ bằng 0.01 min. Khi kim lớn quay hết 1 vòng, thì lúc đó kim nhỏ sẽ quay đi 1 vạch. Vậy giá trị của mỗi vạch trên mặt số nhỏ là 1mm. Khoảng cách di chuyển của một thanh đo điển hình là từ 8 đến 20mm.

Đồng hồ so kiểu trụ trượt phía sau thường được dùng khi việc đọc số gặp khó khăn, nếu dùng các loại trụ trượt thông thường. Thanh đo dịch chuyển trong một phạm vi khoảng 3mm. Một số loại đồng hồ so có độ chính xác cao có giá trị vạch chia là 0.002 hoặc 0.001,…

Các đồng hồ so điện tử sử dụng kiểu trụ trượt hiện đại và dùng màn hình hiển thị số cho phép người dùng đọc số trực tiếp (theo hệ inch hoặc mm).

Do sử dụng hệ thống đòn bẩy nên đồng hồ so kiểu cân với phạm vi đo không lớn như kiểu trụ trượt, thường sẽ là 0.5 mm hoặc 0.8 mm. Vạch chia của đồng hồ so thường là 0.01 hoặc 0.005 mm.

7. Căn mẫu

Căn mẫu là một loại mẫu chuẩn đo về chiều dài, có độ chính xác cao, thường được sử dụng khi kiểm tra các chi tiết, dụng cụ đo có độ chính xác, máy đo hay điều chỉnh máy khi gia công các chi tiết chính xác.

Căn mẫu thường có dạng hình hộp chữ nhật và có hai mặt đo phẳng, song song. Kích thước đo của căn mẫu sẽ là khoảng cách hai điểm giữa của hai mặt đo.

Căn mẫu thông thường được chế tạo thành từng bộ theo các tiêu chuẩn, mỗi bộ sẽ có nhiều miếng. Số miếng của mỗi bộ sẽ tùy thuộc vào từng hãng sản xuất.

Các bộ căn mẫu được đánh dấu bởi con số là chỉ số miếng theo sau chữ M (hệ mét), sau đó là số 1 hoặc số 2, hai số này chỉ loạt miếng dựa trên 1 mm hoặc 2 mm.

Các miếng căn mẫu có thể được ghép cùng với nhau thành kích thước cần đo.

Khi lựa chọn các miếng căn mẫu để có thể ghép với nhau thành kích thước cần thiết, cần phải đảm bảo dùng số căn ít nhất và chọn từ những miếng căn có kích thước ở phần thập phân nhỏ nhất trở đi.

NHỮNG CÁCH ĐỂ DUY TRÌ ĐỘ CHÍNH XÁC CỦA THIẾT BỊ ĐO CƠ KHÍ

Để duy trì được độ chính xác và độ tin cậy của các thiết bị đo cơ khí, người dùng cần làm tốt công việc chăm sóc thiết bị, bên cạnh đó cần phải sử dụng đúng cách theo hướng dẫn khi vận hành của nhà sản xuất:

– Vệ sinh bề mặt đo: vệ sinh các mặt đo của thiết bị đo cơ khí cũng như bề mặt cần đo của các chi tiết gia công để tránh bị ảnh hưởng bởi những yếu tố bên ngoài như bụi bẩn.

– Không đặt thiết bị đo cơ khí gần các dụng cụ sắc nhọn, thô ráp.

– Không nên sử dụng các thiết bị đo chính xác như thước kẹp Caliper hay Panme để đo các phần thô hoặc Carborundum, vì sẽ làm các bề mặt đo bị mài mòn dẫn đến độ chính xác suy giảm.

– Không đặt thiết bị đo chính xác cùng với dụng cụ cầm tay như dũa, búa đập, máy cắt hay máy khoan bởi những dụng cụ này sẽ làm ảnh hưởng đến thiết bị.

– Và cũng không nên đặt các thiết bị đo cơ khí lên máy tiện, nhất là đối với loại thước cặp Vernier. Việc làm rơi chúng có thể ảnh hưởng đến độ chính xác hoặc làm thước đo bị biến dạng.

CÁCH LỰA CHỌN THIẾT BỊ ĐO CƠ KHÍ HIỆU QUẢ

Đối với một thợ cơ khí chuyên nghiệp, việc trang bị một bộ dụng cụ đồ nghề tốt sẽ hỗ trợ đắc lực cho việc nâng cao hiệu suất làm việc cũng như hiệu quả lao động. Vì vậy chọn mua một thiết bị đo cơ khí cũng cần được quan tâm, những yếu tố có thể áp dụng để lựa chọn như:

Đầu tiên là cần xác định được bộ thiết bị đo cơ khí mình cần

Sẽ có một số người thắc mắc rằng, dân cơ khí thì chỉ cần phải bộ đồ nghề thiết bị cơ khí là được, tại sao lại cần phải dựa theo nhu cầu sử dụng làm gì?

Tuy nhiên, sẽ không hoàn toàn như vậy. Bởi mỗi một bộ đồ nghề sẽ có những chi tiết cơ bản khác nhau, cùng với số lượng khác nhau, chưa kể để sự khác nhau về thương hiệu của chúng và cách sử dụng cũng khác nhau.

Hơn nữa, đều cùng là dân cơ khí như nhau, tuy nhiên không phải mục đích sử dụng bộ thiết bị cơ khí và tính chất công việc của mỗi người, mỗi chuyên ngành đều giống nhau. Có người mua để chuyên dùng trong các xưởng chế tạo, xưởng gia công hay các xưởng lắp ráp và vận hành hay phục vụ cho việc tiệm sửa chữa cơ khí hoặc chỉ sử dụng trong gia đình,…

Vì thế, đầu tiên hãy dựa vào tính chất của công việc và nhu cầu sử dụng của bản thân để mua những thiết bị đo cơ khí phù hợp.

Thiết kế của thiết bị đo cơ khí

Vì đây là một ngành nghề đặc thù vậy cần nên lưu ý, khi mua các thiết bị cơ khí phải đặc biệt quan tâm đến thiết kế tiêu chuẩn của các chi tiết hay dụng cụ. Chúng phải được thiết kế trên một chuẩn nhất định, đảm bảo được độ chính xác và tỉ mỉ từng chi tiết.

Để kiểm tra, chỉ cần dựa vào các thông số kỹ thuật và bảng tiêu chuẩn của từng chi tiết có kèm theo của thiết bị.

Chất liệu của thiết bị

Chất liệu làm nên các thiết bị đo cơ khí cũng rất quan trọng, chúng đảm bảo tính an toàn khi sử dụng cũng như công suất hoạt động bền bỉ, hiệu quả. Vì thế, người dùng không thể bỏ qua yếu tố này trong việc chọn mua những bộ đồ nghề cơ khí.

Ngoài ra, để đánh giá được chất lượng của thiết bị, khi mua có thể yêu cầu được vận hành thử một vài chi tiết nhằm để kiểm tra hoạt động của nó.

Chế độ bảo hành, chính hãng

Khi mua bất cứ một thiết bị cơ khí nào, không riêng gì với ngành cơ khí, người dùng cũng nên yêu cầu được bảo hành thiết bị chính hãng và tìm hiểu rõ các quy định bảo hành của hãng đó.

Đây là cách để có thể bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng đối với sản phẩm, đồng thời nhằm giải quyết được tình trạng thiết bị gặp phải một số lỗi kỹ thuật trong quá trình sử dụng.

Ngài ra, cần phải tham khảo giá của từng thiết bị ở những nơi cung cấp sản phẩm uy tín.

MỘT SỐ LƯU Ý KHI SỬ DỤNG CÁC THIẾT BỊ ĐO CƠ KHÍ

Vốn là ngành nghề có tính đặc thù với cùng những máy móc chuyên dụng, vì thế trong quá trình sử dụng, người dùng cần tìm hiểu và tuyệt đối tuân thủ các nguyên tắc để đảm bảo an toàn lao động.

Đeo găng tay cũng như các thiết bị bảo hộ cần thiết khi sử dụng đảm bảo an toàn tối ưu.

Đảm bảo rằng người dùng đã rõ cách sử dụng của các thiết bị trước khi dùng.

Luôn kiểm tra khu vực thực hiện sửa chữa đã đủ an toàn để tiến hành các thao tác, công việc hay chưa.

MUA CÁC LOẠI THIẾT BỊ ĐO CƠ KHÍ TẠI METROTECH

METROTECH tự hào là đại lý phân phối chuyên cung cấp đầy đủ các loại thiết bị đo cơ khí có nhiều loại đa dạng khác nhau trên thị trường cùng với những cam kết với khách hàng như:

✅ Những sản phẩm cung cấp đến khách hàng đều đảm bảo được chất lượng cũng như được nhập chính hãng từ các thương hiệu nổi tiếng.

✅ Đội ngũ nhân viên tư vấn kết hợp với nhân viên kỹ thuật có trình độ chuyên môn cao giúp giải đáp những thắc mắc cũng đưa ra những thông tin chính xác nhất để có thể an tâm lựa chọn được loại sản phẩm phù hợp với nhu cầu và mục đích sử dụng của mình nhất.

✅ Có đầy đủ chế độ bảo hành chính hãng cho sản phẩm, với mong muốn đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu và sẵn sàng hỗ trợ kịp khi có sự cố xảy đối với sản phẩm.

✅ Cung cấp những sản phẩm với giá cả ưu đãi, cạnh tranh nhất thị trường.

✅ Giao hàng nhanh chóng đến đảm bảo đến tận tay khách hàng, đặc biệt miễn phí giao hàng cho một số trường hợp nằm trong quy định của METROTECH.

Với những thông tin hữu ích về thiết bị đo cơ khí mà METROTECH đã mang đến, hy vọng sẽ giúp quý khách hàng có những trải nghiệm thật tốt về những thiết bị này.